Drie patiënteninitiatieven zijn dit jaar voor het eerst genomineerd voor de Nationale Zorg Jaarprijs (NZJ) van ‘Het Beste patiënteninitiatief ’. De prijs is een initiatief van de Nationale Zorg Jaarprijs in samenwerking met MedicalFacts.
Anne-Miek Vroom (31), woonachtig te Zwolle, was 20 september één van de drie genomineerden voor de Nationale Zorg Jaarprijs die werd uitgereikt tijdens een galadiner in Nieuwegein. Ze behaalde een geweldige tweede plaats.
Vroom heeft als medisch socioloog onderzoek gedaan naar kwaliteit van leven van mensen met osteogenesis imperfecta, binnen de Isala te Zwolle. Op basis hiervan en uitgebreide literatuurstudie zijn diverse, op wetenschappelijke kennis gebaseerde, interventies ontworpen.
Vanuit haar achtergrond als medisch socioloog, patiëntervaring (Anne-Miek lijdt zelf aan de zeldzame aandoening Osteogenesis Imperfecta) en ervaring op het gebied van zorginnovatie heeft zij een bedrijf opgezet (Social Consultancy) dat deze interventies doorontwikkelt. Deze liggen telkens op het raakvlak van medisch/sociologische wetenschappen en innovatie.
Door middel van zogenaamde participatory innovation en co-creatie wordt de eindgebruiker, vaak de patiënt, zoveel mogelijk betrokken bij het ontwerp van de interventie. Deze methodiek gaat verder dan patiëntgericht werken, omdat de patiënt zelf aan de basis van de interventie staat. De eindgebruiker staat telkens centraal.
De nominatie voor het beste patiënteninitiatief is met name gericht op een belangrijk project van Social Consultancy, namelijk het project ‘De Kracht van Aandacht’, dat momenteel ter beoordeling ligt bij Fonds PGO. Het project is aangevraagd samen met vijf patiëntorganisaties: ADCA Vereniging Nederland, Alvleeskliervereniging Nederland, Antroposana, Stichting Tubereuze Sclerosis Nederland en de Vereniging Osteogenesis Imperfecta. Naast de samenwerkende patiëntorganisaties is ook het UMC st. Radboud een belangrijke partner binnen dit project. Er zal worden samengewerkt met het Radboud Universitair Medisch Centrum voor Mindfulness, dat onder leiding staat van professor A. Speckens.
De te ontwikkelen interventie heeft ten doel de kwaliteit van leven van mensen met diverse fysieke aandoening/ ziektes te verbeteren. Binnen het project wordt op basis van mindfulness een online interventie ontwikkeld, gebruikt en geëvalueerd. Mindfulness is een, klinisch bewezen, techniek die effectief toegepast kan worden bij management van allerhande klachten. Door middel van het bouwen van een mobiele mindfulness-interventie (APP) komt de training plaats –en tijdonafhankelijk beschikbaar voor mensen met uiteenlopende klachten. De training zal gerelateerd zijn aan de specifieke aandoening. Toepassing van de Quantified Self geeft participanten inzicht in de behaalde resultaten, wat motiverend kan werken.
De Mobiele Mindfulness-interventie zal nadrukkelijk niet beleefd worden als een behandeling, maar als een prettig, enthousiasmerend op maat gesneden traininginstrument voor iedere dag. Nog niet eerder is er een trainingsapplicatie gebouwd die door middel van digitale co-creatie en tal van functionaliteiten zo specifiek aansluit op de achterban van verschillende, soms zelfs zeldzame, aandoeningen.
Dat het hier om geweldig initiatief gaat is ook de jury van de Nationale Zorg Jaarprijs opgevallen: De jury wil Anne-Miek Vroom vooral stimuleren om door te gaan op het ingeslagen pad. Er wordt in het concept uitgegaan van de kracht van de patiënt zelf. Die krijgt de middelen om zelf aan de slag te gaan. Daarmee wordt de eigen regie van de patiënt gestimuleerd. Vanuit die benadering mag ook verwacht worden dat er niet alleen “mentaal en fysiek” gezondere patiënten ontstaan, zoals al met Mindfulness is aangetoond, maar ook minder een beroep gedaan gaat worden op de zorgverleners. Hierdoor ontstaat een win-win situatie voor patiënten en zorgverleners.
De jury bestond uit drie leden en een voorzitter:
- Rene Luigies, zorginnovatiemakelaar Health Valley en redacteur MedicalFacts
- Alida Budding, redacteur MedicalFacts.nl
- Sylvia Veereschild, manager Gezondheidszorg HKZ / NEN
- Janine Budding, juryvoorzitter en directeur MedicalFacts
De genomineerde initiatieven zijn onder andere getoetst op criteria patiëntgerichtheid, toepasbaarheid, professionaliteit en multidisciplinaire samenwerking.
Janine Budding, MedicalFacts: “ De patiënt moet meer betrokken worden bij het zorgproces. Dus niet vergaderen óver patiënten, maar vergaderen mét. Patiënten hebben een eigen perspectief dat uitstekende aanknopingspunten geeft om de kwaliteit van de zorg te verbeteren en de kosten te verlagen. De patiënt is de ervaringsdeskundige bij uitstek om (nieuw) beleid inhoud te geven. Ik verwacht daarom dat de grootste innovaties van de komende decennia geïnitialiseerd zullen worden door patiënten en niet door wetenschappers. Bij het kiezen van de genomineerden is veel aandacht besteed aan de tools die nodig zijn om van patiënten empowered patiënten te maken.”